Le Club Entreprendre va cear une "Fondation Cathare"

Limoux c'est le pays de la blanquette,du chardonnay et du carnaval ... mais pas seulement !Des dirigeants d'entreprises y ont crée le "Club Entreprendre ", dirigée par Marie Josée Aparicio ,une dynamique agent d'assurance Limouxine. *Un projet intéressant,en espérant que se fasse la synergie entre l'économie du pays et la culture occitane . *M.J Aparicio vient de rendre public un grand projet ,la création d'une" Fondation Cathare" qui pourrait faire le lien entre l'identité culturelle du pays,son patrimoine,sa gastronomie,sa viticulture et son économie, pour lui donner un nouveau rayonnement à travers le monde. *La Fondation serait représentée par des ambassadeurs recrutés dans les confréries existantes dans le Pays cathare.

De Comenge a Barcelona (2014)

Deth 25 ath 28 de heurèr, 46 escolans de quatau deth collègi d’Aurinhac (Comenge) que participèren a un viatge occitanocatalan a Barcelona. Eth objectiu qu’èra d’estudiar era parentat lingüistica entram occitan e catalan e conéguer mielhor era cultura catalana e eras arrelacions que Catalonha e Occitània entretenguen despuish bèth temps a. Eths collegians qu’èran aubergats ath çò de familhas deth quartièr de Sant Martí. Qu’estèren atau confrontats a ua grana diversitat de situacions lingüisticas e culturalas —familhas catalanas, originàrias d’autras regions d’Espanha o encara d’autis païses— ath moment on eth debat sus era independéncia de Catalonha se hè mès viu. Eths collegians que visitèren eth Musèu d’Istòria de Catalonha, eth centre istoric de Barcelona, eras principalas òbras de Gaudí —la Casa Milà, eth Parc Güell e la Sagrada Família— eth Musèu dera Sciéncia e eth estadi deth Barça. Eth 26 de heurèr, qu’anèren en quartièr de Gràcia on arrencontrèren membres deth Centre d’Afrairament Occitanocatalan e tanben Jordi Ràfols, membre deths castellers de Gràcia, que les parlèc d’aquera tradicion catalana de hèr castèths umans. Eths escolans que pausèren questions, que joguèren ua peçòta dera sua creacion, Era Podoèra Ecologista, e era vrespada que s’acabèc en tot cantar L’Immortala [L’Immortèla], L’Estaca e eth imne deth Barça. Ara rentrada de març, eths escolans que van preparar vidèos tematicas sus eth viatge que seràn projectadas ara fin dera annada escolara.

Los candidats al Bachelierat General

Los candidats al bachelierat general, tecnologic e professional de l’estat francés, se demòran luènh d’un centre d’examen o se se pòdon pas desplaçar pr’amor d’un problèma de santat o d’andicap, e tanben los que son en preson, poiràn passar las espròvas oralas a distància. *Segon un decret publicat al Jornal Oficial de l’estat francés, aqueles escolans se poiràn far examinar dirèctament per l’examinaire mercés a d’installacions audiovisualas plaçadas jol contraròtle del rectorat. *Per las espròvas classicas, i aurà un susvelhant designat pel cap del centre d’examen: que serà present pendent tota la durada de l’espròva e serà encargat de verificar l’indentitat del candidat, de pausar lo tèma de l’espròva e d’empedir la fraudariá. Pels candidats en preson s’autorizarà los susvelhants de la detencion a demorar pendent l’espròva. *Las personas encargadas d’ajudar un andicapat o de far una assisténcia medicala, tanplan seràn autorizadas. En cas de talh de las comunicacions o de problèmas tecnics pendent l’examen, se poirà decidir d’esperlongar l’espròva o de l’interrompre e de la reportar a una nòva convocacion.

Felip V e era Val d'Aran (2014)

En Catalonha, promoigut pera Generalitat, per Ajuntament de Barcelona, e per fòrça mès institucions se rebrembe pendent er an 2014 es 300 ans dera queiguda Barcelona ena Guèrra de succession. *Eth messatge ei clar, Catalonha perdec es sues institucions e es sues libertats en aqueri enfrontaments, e ara qu’auem iniciat un procés democratic de recuperacion des nòsti drets, entre moltes d’autes accions, rebrembam que 300 ans dempús dera sua liquidacion, encara seguim vius e volem sajar, un aute viatge, de recuperar-les. Es actes e celebracions son multiples, i son per tot, pr’amor qu’ei era majoritat deth pòble catalan que vò que Catalonha posque realizar-se. *Rebrembi que hè uns ans en cèrtes cases de Catalonha (jo ne coneishia dues) ena entrada deth lavabo (o dessús dera cagadèra) auiem metut un pannèu que didie “Can Felip V”. *E ben,... en tot aguest moviment veigui aparéisher ua cèrta linha que vò explicar que pendent era Guèrra de Succession, era Val d’Aran se manifestèc borbonica e que lutèc ath cant de Felip V. È era impression de que se preten hèr un rebrembe positiu dera figura de Felip V e deth sòn delegat en Aran, eth Baron de Les, pr’amor que se senhale massa soent que damb Felip V se reafirmèren es institucions araneses, qu’era Val d’Aran non siguec incorporada a cap de “Corregimiento” e qu’es privilègis aranesi sigueren incrementats. N’i a que gausen argumentar que damb Felip V auriem un reconeishement major, qu’eth qu’auem ara. *Me shòrde era simplicitat e es lectures tan elementaus. Aguestes argumentacions son d’un nivèu tan simple coma se volguèssem jutjar qu’era epòca de Franco siguec un succès pr’amor que convoquèc dus referéndums, signe de participacion deth pòble e i auie eth plen emplec, signe d’abondància e de benèster. Era pòur deth pòble, era escuretat sociau e era proïbicion de pensar non se nomenten. *Ac cau díder clar: es aranesi, ena guerra de succession, èren majoritariament austriacistes. Eth Baron de Les non auie seguidors de forma majoritària, quitament pas en Les. Ère un senhor feudau, dominador e explotador deth pòble. Eth Baron de Les artenhec a governar era Val d’Aran pera fòrça des armes. Guanhèc es batalhes, e a viatges maugrat perder-les cerquèc aliats mès potents, entà seguir governant. Mès non auie era fòrça des vesins e deth pòble, non siguec un governant estimat, siguec temut. Implantèc era terror. *Es aranesi lutèren ath cant des austriacs, se manifestèren clarament seguidors der archiduc, sigueren empresoats, e durament castigats pes vencedors felipistes as ordes deth Baron de Les . Perduda era batalha, e damb eth govèrn des Borbons, es aranesi, majoritariament, volien apartier ath “corregimiento de Talarn” entà auer majors libertats, donques qu’era distància deth podèr les ac facilitarie. *Totun eth Baron de Les siguec nomenat governador militar de Castèth Leon e Aran, cargue peth que percebie era madeisha sodada qu’un “corregidor”. Ère eth signe deth totalitarisme. Eth poder centralista de Felip V optèc peth Baron, en lòc d’includir era Val d’Aran en Talarn (coma volien es aranesi), entà que podesse controlar milhor ara poblacion aranesa e entà qu’eth Baron podesse consolidar era sua venjança personau sus es aranesi (qu’auien aucit ath sòn pair). *Damb Felip V ena Val d’Aran s’instaure un sistema sociau militar e caciquista, contrarotlat per Cao de Benós e família, qu’auien es lòcs de major responsabilitat dera Val d’Aran. Eth sòn contraròtle familhau s’estenie as poders deth jutge, des assessors, des caperans (en collaboracion damb er avesque de Comenge),... *Tot e açò, es caperans, preneren partit pes austriacs e en gesseren castigats. Eth Baron eliminèc es institucions araneses, tot e conservar-ne eth nòm, eliminèc es libertats tot e incrementar quauque aparent privilègi. Es privilègis, incrementats se reconeishien entà qu’es aranesi en ua Val d’Aran aluenhada e economicament debila, podessen produsir un increment dera economia que les permetesse atier er enorme increment des impòsti a que se les sometie. *Cao de Benós, Baron de Les, siguec era man des Borbons, venguts de França, en ua Val d’Aran deprimida e sometec as aranesi a un periòde de terror, e de praubetat. Eth territòri aranés quedèc en un estat d’excepcion, de tal manèra que quan cent ans mès tard se hè era division provinciau espanhòla era capacitat estructurau e identitària aranesa, ei inexistenta, e es aranesi non pòden reaccionar; Felip V e eth Baron auien guanhat: era personalitat sociau aranesa auie mòrt. *Er engatjament aranés damb es austriacs ère gran. Es registres der Espitau dera Santa Crotz reflèxen que i auec aranesi que participèren ena defensa de Barcelona. Un des que i moric ei Andreu Forga, hilh de Ramon Forga, naturau de Salardú, soldat dera companhia de granadèrs, deth regiment dera Inmaculada Concepcion. *Enes molti ans qu’es Borbons vien entara Val d’Aran, a esquiar, non rebrembi cap de detalh envèrs eth identitat e eth pòble aranés. Ua causa tan simpla coma qu’eth rei o e eth princep, o quauquarrés dera Casa Reiau non an parlat jamès aranés, e per contra an parlat catalan en bèra ocasion. *E, non posqui desbrembar qu’ena Val d’Aran abonden, en diuèrsi pòbles, es prats diti des “horques” ,... e eth nòm ven dera epòca que parlam. Eth Sr. feudau e totalitari, Baron de Les, i hège a penjar as aranesi.

Un Monde XIII:Austràlia - Nòva Zelanda

La finala de la Copa del Mond 2013 serà lo revenge de la finala 2008! Cangorós e Kiwis an capitat de manténer lor supremacia entre totas las nacions que participavan an aquela competicion d’un nivèl excepcional. *Dins l’estadi mitic de Wembley, butats per tot un pòble, los angleses pensavan plan de trapar la fòrça per véncer los òmes en negre. Lo mens que podèm dire es que se’n manquèt de gaire! Aquela mièja finala aurà tenguda totas las espèras. Engatjament fisic fenomenal, velocitat, inspiracion fins al gèni, e un suspens a mancar s’estavanir! *A trenta segondas de la fin los òmes de la reina son davant,18-14. Gaitan totes las segondas del cronomètre filar cap a lor sòmi. Placan, tenon lo còp davant los darrièrs còps de lanças dels òmes del Pacific, se dison qu’i son, que tenon lor finala dins lor país. Lo Sam Burges es elegit òme de la partida... *Infernal dins la zòna del mièg lo pilar aurà regisclat sul jòc de la debuta a la fin. Totes los ingredients son dins Wembley, lo topin es prèst a espetar per festejar la còla nacionala e viure la setmana seguenta una finala de Copa del Mond tant esperada. *Los cants montan, la reina se vei ja a Manchester a tocar la man de sos jogaires per la ceremònia protocollària… 39’40”: pet de tron dins Wembley! Darrièra palma pels Kiwis a mens de 20 mètres de l’enbut, una passa, dos croquets sortits tot dreit dels infèrns… *Lo diable a causit los traits del Kiwi Shaun Johnson per jogar un plan maissant torn a Anglatèrra tota! Remenats per una còla anglesa magnifica de generositat pendent mai de 79 minutas, los Kiwis ganhan 20-18! Exultan del temps que los òmes en blanc se prenon lo cap e mesuran ja çò que venon de mancar. Un final crudèl de segur mas magnific! *La segonda mièja finala aurà per contra virat pro rapidament a la passejada de santat pels Cangorós. La resulta finala de 64 a 0 daissa efectivament gaire de plaça pel dobte! Superiors dins totes los domenis del jòc, los australians an perfièitament contrarotlat de fijians volontaris mas tròp corts per resistir. La còla d’Austràlia perseguís en montar son nivèl de partida en partida e per aquela mièja finala an volgut rementar a totes los que los pensavan mens fòrts ongan qu’èran mai que jamai dins lo còp. *Amb la frejor del borrèl se son aplicats a trucar sus la còla fijiana pendent 80 minutas. Regulars, inspirats e sens pietat cap, los australians an ganhat lor plaça per la finala. Son venguts en Euròpa per s’ofrir un revenge. Son en finala, lor objectiu se sarra mas es pas encara ganhat! La finala de dissabte que se jogarà dins Old Trafford a Manchester veirà s’opausar çò que se fa de melhor sus la planeta rugbi. *Los Kiwis tenon encara lo trofèu, los Cangorós lo vòlon recuperar. Degun coneis pas encara lo campion mas de segur, serà polit!

Occitània en Catalonha en 2014

En 2014 lo Congrès de l’AIEO se tendrà en Catalonha. *Serà donc lo primièr còp qu’aquel rescontre scientific aurà luòc dins un endrech ont l’occitan es lenga oficiala. En efièch, l’occitan es oficial dins tot lo Principat de Catalonha dempuèi 2006, e o èra ja a la Val d’Aran dempuèi 1990. Lhèida, que prepausa a l’ora d’ara los sols estudis occitans de l’Estat espanhòl, aurà l’escasença de venir lo ponch de rescontre dels occitanistas dins un moment estrategic, que i festejarem lo quart de sègle de l’oficializacion de la lenga occitana dins la Val d’Aran, los uèch cents ans de la Batalha de Murèth (que ne finiguèt amb lo sòmi de bastir una unitat politica occitanocatalana), los cinc cents ans del Tractat del Plan d’Arrem e los sèt cents ans de la signatura de la Querimònia, que restaquèt d’una faiçon definitiva un territòri occitan –la Val d’Aran– a la Corona d’Aragon. *Dins un contèxte que Catalonha i agacha tornar-mai Euròpa e que las identitats se tornan definir, lo vesinatge occitan es estrategic e ven una question de mai en mai actuala. *Los rapòrts de Lhèida e de son universitat amb lo domeni occitan son totjorn estats constants e estreches. Istoricament, las Tèrras de Ponent son estadas un luòc de passatge entre Catalonha e Occitània, mas tanben un refugi per de nombroses occitans pendent plusors epòcas istoricas. N’es una pròva la preséncia d’estudiants e de professors d’origina occitana dins l’ancian Estudi General. En fach, lo desvolopament bas-medieval de Lhèida s’es produch dins un rapòrt estrech amb las tèrras occitanas. La cançon Au país de Lerida nos rapèla, d’un autre costat, que quitament lo cavalièr gascon qu’inspirèt Dumas per son D’Artanhan, participèt mai tard al sètge de la vila. *Lhèida es la capitala administrativa del sol territòri occitan de l’Estat espanhòl, la Val d’Aran. Es tanben la vila que i abotisson las aigas de la Noguèra Palharesa, la ribièra qu’es nascuda dins lo Plan de Beret, dins la comuna del Naut Aran, pas luènh de la sorsa de Garona, lo flume que se geta dins l’Ocean Atlantic a Bordèu. *Enfin, Lhèida aculhís de nombrosas iniciativas ligadas a l’occitan, non solament universitàrias, mas tanben dins los encastres dels mèdias o de l’edicion. A l’ora d’ara, la capitala interiora de Catalonha deu èsser la vila ont se publica mai de libres en occitan en defòra del territòri occitan. Qui sap s’es per aquò que, en davançant l’istòria, l’escrivan aranés mai important, Jusèp Condò (1867-1919), comencèt a Lhèida sa carrièra literària? *Es evident que 2014 dobrís una novèla estapa per Catalonha e per l’occitan en cò nòstre, e donc tanben per la recèrca sus la lenga e la literatura occitanas. Es ora de far lo bilanç en çò que concernís la filologia: de saber çò qu’avèm e de far lo ponch sus mai d’una question, mas tanben de dessenhar de novèlas perspectivas per anar plan luènh dins l’avenidor.

Fa 40 anys,foguèt executat lo jove Salvador Puig i Antich

L’esportiu catalan Pep Guardiola remembra los darrièrs mots de la darrièra letra que Salvador Puig i Antich escriguèt. *Pep Guardiola o fa dins un vidèo que comencèt de se difondre aquesta dimenjada passada, en remembre de la darrièra execucion del franquisme. Es lo cineasta Lluís Danés qu’a fach aquel filmet ont tanben participan las sòrres de Salvador, que revendican la memòria de lor fraire per fin que s’abolisca la pena de mòrt dins tot lo Mond. *Conegut per sos amics coma “lo Mètge”, Salvador Puig i Antich èra un militant anarquista catalan, actiu dins los ans 1960 e al començament dels ans 1970. Moriguèt executat pel regim franquista, après èsser jutjat a la lèsta per un tribunal militar e condemnat a mòrt, coma colpable de la mòrt d’un policièr. La dictatura espanhòla aviá set de revenge après la mòrt de Luis Carrero Blanco tuat per ÈTA. *Las protèstas contra aquela senténcia venguèron mai que mai de l’estrange. Protestèt fermament la CNT a Tolosa, e en França lo jornal Libération ne donèt l’alèrta. Mas, maldespièch totas las demandas internacionalas, Salvador Puig i Antic foguèt executat amb lo metòde vil del garròt, dins una cellula de la preson modèl de Barcelona, lo 2 de març de 1974, a 9h40.

Las 4 Regions Occitanas:Gasconha,Lengadòc,Provença e Limosin

Las 4 regions occitanas: Gasconha, Lengadòc, Provença e Auvèrnhe-Limosin A partir de las regions administrativas d’uèi, podèm prepausar una organizacion territoriala d’Occitània a l’entorn de 4 regions, en s’apiejant tant subre los dialèctes occitans coma subre l’istòria d’aquelas regions e subre lor especificitat economica actuala: Una region de Gasconha a partir de la region d’Aquitània sens lo País Basc e amb Gers e los Nauts Pirenèus; es una region atlantica dobèrta subre los escambis amb las autras regions atlanticas d’Euròpa e Africa, amb Bordèu e Pau coma locomotivas urbanas. Una region de Lengadòc per la fusion de Miègjorn-Pirenèus e Lengadòc-Rosselhon, sens Catalonha Nòrd (Pirenèus Orientals), Gers, los Nauts Pirenèus, Gard; es una region mai mediterranèa en ligam amb l’Atlantic, amb Tolosa e Montpelhièr coma locomotivas urbanas; lo poder politic seriá compartit entre Tolosa e Montpelhièr, coma o èra del temps dels Estats de Lengadòc de 1346 a 1790. Una region de Provença a partir de la region de PACA, amb Gard sens las Cevenas lengadocianas, Droma e Ardecha; es una region francament mediterranèa, en ligam amb l’Euròpa del Nòrd per lo Ròse, amb Marselha coma grand pòrt mediterranèu e una multitud de ciutats istoricas: Nimes, Arle, Ais, Niça, Viana.... Una region d’Auvèrnhe-Lemosin a partir de la fusion de las doas regions actualas; es una region de montanha mejana amb 2,2 milions d’estatjants qu’auriá atal los mejans culturals d’assumir sa perennitat e evitar de se faire absorbir respectivament per Ròse-Alps e Peitau; lo poder politic seriá compartit entre Lemòtges e Clarmont-Ferrand. Una organizacion nòva de las regions de la mitat nòrd e èst de França es de produsir per los movements regionals locals. Las regions occitanas auràn de bastir una interregionalitat occitana en ligam amb la Val d’Aran e las Valadas italianas.

Los TAP,una pòrta obèrta per a l'Occitan dins las Escòlas

L’an que ven, totas las escòlas publicas d’Occitània (dins l’etat francés) e las escòlas privadas qu’o auràn causit seràn passadas a la setmana de quatre jornadas e mièg de trabalh. Cada jorn, los enfants auràn d’oras de TAP. Segon las escòlas, los TAP prepausats seràn fòrça diferents. Las comunas ricas prepausaràn d’activitats desparièras e ludicas, las comunas pauras de partidas de bala al presonièr. Pasmens, aquestes TAP poirián èsser l’escasença de far rintrar l’occitan dins totas las escòlas d’Occitània. D’efièch, totes los mainatges d’Occitània an drech d’aver una iniciacion a la lenga del país almens un còp dins lor vida. Mas per aquò calriá que cada comunautat de comunas engatgèsse almens UN animator occitanofòn dins lo personal comunal. Non còsta pas mai car un animator occitanofòn e pòt anar d’una escòla a l’autra... e pòt trabalhar en francés se cal. Solide, i a pas pro d’animators occitanofòns per totas las comunautats de comunas del país occitan per ara, mas aquesta revendicacion poiriá far nàisser un vast mercat de l’emplec per la lenga. Los animators francofòns sens emplec sauprián que la lenga seriá una valor ajustada dins lo CV. Per metre en òbra aqueste principi es simple: s’un animator que demanda una plaça parla l’occitan, li cal aver la prioritat sus un postulant que parla pas la lenga. En Bretanha, “un animator galofòn dins cada comunautat de comunas” es una revendicacion del movement per lo galò (la lenga romanica de Bretanha) a las “voteriys 2014” (eleccions de 2014).