Rapòrt Conjonch per la nòva Lei d'Aran (2014)

La deputada de la CUP al Parlament de Catalonha, Isabel Vallet, refusèt de participar al Rapòrt Conjonch per la nòva Lei d’Aran, aquesta dimenjada passada. La CUP denóncia que lo procès de redaccion de la Lei d’Aran “s’es fach sens la participacion de la societat civila aranesa e mens encara, sens participacion de cap de bais d’occitanistas de l’autre costat de la frontièra”. *Al delà, se denóncia la desconnexion del govèrn aranés del Congrès Permanent de la Lenga Occitana, “institucion internacionala que cercava la normalizacion de la lenga occitana amb la participacion de las institucions de referéncia occitanas dels Estats francés e italian”. *La proposicion de Lei d’Aran “evita e mesprèsa la realitat nacionala d’Aran, en ne reconeissent solament una singularitat territoriala, sens far cap de mençon que la Val d’Aran fa partida d’una -Nacion sens Estat- nomenada Occitània, e que se tròba administrativament dins Catalonha dempuèi l’an 1313 per la decision pròpria dels araneses”. *Dins aquel sens, la CUP reclama que la reconeissença de l’Estatut d’Aran dins Catalonha siá lo d’una “Comunautat Nacionala de lenga, cultura, institucions e tradicions pròprias dins la comunautat autonòma de Catalonha, valent a dire, [d’]una partida de la nacion occitana en Catalonha”, çò dison. Dins aquel sens, creson que la reconeissença que la propòsta de lei actuala cèrca per Aran es de “pur folclorisme”. *Per çò qu’es de l’encastre lingüistic, la CUP critica que se crèe una Acadèmia Aranesa de la Lenga Occitana. Creson que la normalizacion de l’occitan en Aran, e son oficialitat en Catalonha tota, se deuriá menar per “una comission internacionala amb la participacion d’academicians de tot l’encastre lingüistic occitan, e non solament de la Val d’Aran”.