Un exemple unic a Európa Catalonha e Aran (2014)

Catalonha e Aran son un exemple unic en Euròpa de reconeishement dera riquesa culturau e lingüistica”, çò diguec eth deputat aranés e baile de Vielha, Àlex Moga. Ena sua intervencion en aranés, Moga soslinhèc que “se renauissen es relacions entre Catalonha e Aran, relacions de tu a tu, que respècten eth passat, enfortissen eth present e projècten eth futur”. *De hèt, aguesta lei “qu’arreconeish eth dret e era realitat dera organizacion institucionau, politica e administrativa d’Aran e ne garentís es competéncies, es recorsi e era autonomia entà ordenar, governar e gerir es ahèrs publics e es interèssi generaus deth sòn territòri”. *Entre d’autes mesures, aquera proposicion de lei que fixe es competéncies deth Conselh Generau d’Aran e que crèe ua comission bilaterau entre es govèrns d’Aran e de Catalonha. Era lei que consolide era oficialitat dera lengua occitana en tot eth Principat de Catalonha, qu’establís qu’eth budget deth govèrn catalan e deu includir un hons de cooperacion damb eth govèrn aranés e que garentís qu’Aran “non pòt èster includit en cap de division territoriau ne administratiua que non sigue eth madeish”. *Eth deputat aranés qu’avertic tanben qu’era lei de racionalizacion e sostenibilitat dera administracion locau (LRSAL) ei “ua menaça entàs nòsti 700 ans d’istòria” e qu’aquera naua lei d’Aran que gesserà deth Parlament de Catalonha deu ajudar entà qu’era LRSAL “non abolisque” eth Conselh Generau d’Aran. *Aguesta lei auie ja desvelhat maufisances en Unitat d’Aran, principau partit dera oposicion ena institucion maximala der autogovèrn aranés.